Nhc ti th ca Vit Nam th khng th khng nhc ti nhng tc phm tuyt vi ca nh th Quang Dng. ng l mt ngh s a ti vi nhiu tc phm hay v ngha c bit l v ngi lnh Ty Tin v x oi (Sn Ty) ca mnh. V danh sch di y l nhng tc phm hay nht trong s nghip sng tc ca ng.
Ty Tin
Mt bi th hay v on binh Ty Tin trong thi k khng chin chng Php. Bi th l mt bc tranh phong cnh ni rng Ty Bc vi nhng gian nan, vt v v y ry nguy him. ng thi cng l bc tranh chn dung chn tht v ngi lnh Ty Tin vi lng cm th gic yu nc su sc v l tng sng cao p nhng cng ht sc tinh nghch v lng mn.
Li bi th:
Sng M xa ri Ty tin i!
Nh v rng ni, nh chi vi
Si Khao sng lp on qun mi
Mng Lt hoa v trong m hi
Dc ln khc khuu dc thm thm
Heo ht cn my, sng ngi tri
Ngn thc ln cao, ngn thc xung
Nh ai Pha Lung ma xa khi
Anh bn di du khng bc na
Gc ln sng m b qun i!
Chiu chiu oai linh thc gm tht
m m Mng Hch cp tru ngi
Nh i Ty tin cm ln khi
Mai Chu ma em thm np xi
Doanh tri bng ln hi uc hoa
Ka em xim o t bao gi
Khn ln man iu nng e p
Nhc v Vin Chn xy hn th
Ngi i Chu Mc chiu sng y
C thy hn lau no bn b
C nh dng ngi trn c mc
Tri dng nc l hoa ong a
Ty tin on binh khng mc tc
Qun xanh mu l d oai hm
Mt trng gi mng qua bin gii
m m H Ni dng kiu thm
Ri rc bin cng m vin x
Chin trng i chng tic i xanh
o bo thay chiu, anh v t
Sng M gm ln khc c hnh
Ty tin ngi i khng hn c
ng ln thm thm mt chia phi
Ai ln Ty tin ma xun y
Hn v Sm Na chng v xui.
Ph Lu Chanh, 1948
i mt ngi Sn Ty
y l bi th hay v ngha ca nh th. “i mt ngi Sn Ty” l mt tc phm c ng vit ra gi tng ngi ng yu. ng v c gi y chia ct nhau trong khng chin. Bi th l li tm tnh, hi thm c ca tc gi v nim m c v mt tng lai ha bnh khi ng v c c th gp nhau.
Bi th c nhc s Phm nh Chng ph nhc vo nm 1972 v chng ta c th nghe bi ht tuyt vi ny qua ging ht ca Thi Thanh.
Li bi th:
Em thnh Sn chy gic v
Ti t chinh chin cng ra i
Cch bit bao ln qu
Bt Bt Chiu xanh khng thy bng Ba V
Vng trn em vng tri qu hng
Mt em du du bun Ty Phng
Ti thy x oi my trng lm
Em c bao gi em nh thng?
M ti em c gp u khng?
Nhng xc gi nua ngp cnh ng
Ti cng c thng em cn b nh
Bao nhiu ri xc tr tri sng
T thu v hoang bng gic
iu tn i li ni iu tn
t ong kh nhiu sui l
Em bao ngy l cha chan?
i mt ngi Sn Ty
U un chiu lu lc
Thng vn rung khn khuy
Bao gi tr li ng Bng Cn
V ni Si Sn ng la vng
Sng y chm ngun qua Ph Quc
So diu khuya khot thi m trng
Bao gi ti gp em ln na
Chc thanh bnh rn ting ca
ht sc ma chinh chin c
Cn c bao gi em nh ta?
1949
i b
i b l mt bi th hay ca nh th Quang Dng. Bi th y nhng cu hi tu t m tc gi hi ngi con gi ng yu khi hai ngi b chia ct. Qua nhng cu hi y ngm bc l ln ci ni nh tha thit, su lng ca tc gi.
Hy c v cm nhn tng dng th ny nh!
Li bi th:
Thng nh h, thng nh ai?
Sng xa tng lp lp ma di
Mt kia em c su c qunh
Khi chm heo v mt sm mai?
Rt mt ma sau chng sp ng
Bn ny em c nh bn kia
Ging ging ma bi quanh phng tuyn
Hiu ht chiu sng lnh bn T
Khi thuc xanh dng khi li xa
m m sng y lnh i b
Thong hin em v trong y cc
Ni ci nh chuyn mt m m
Xa qu ri em ngi mi ng
Bn ny t nc nh thng nhau
Em i o mng bung hn ti
Dng l th ngy c dt do?
1948
Qun bn ng
Qun bn ng l mt bi th vi ngn t ht sc n gin vi nhng hnh nh rt gin d, chn tht nhng cch din t c o, lng mn khin cho nhng dng th i vo tm tr ngi c.
y l mt bi th hay, hy c v cm nhn n nh!
Li bi th:
Ti khch qua ng, tra nng gt
Ngh nh y qun lch tng xiu
Gin mp ngho khng ha hn bao nhiu
Ma go t, ng xa, tha khch vng
Em p chn dy, tc em tru nng
Ti m hi ra ngc o chan chan…
ng tn c bao sui l sng ngn
Em m sng st hng i m
Em c mt mnh nh hoang vng qu
Mnh chn o em p, c hoa thu
Hng ca em, chai l xc x ngho
Ti nhn li mnh qun xa v
Ti cht nh chng ta khng nh ca
Em tn c, ti l lnh tin phng
Xa H Ni, cng nhau, t mt thu
Lng rng rng thng nhau qu dc ng
Tin nc tr em ri. Nng gt
ng xa xa m ni v my
Hn lnh vng vi qua si tc
Ti thng m em u c hay…
Lnh ru ria
Lnh ru ria l mt bi th c bit ca Quang Dng. c bi th chng ta s thy c hnh nh ca nhng ngi lnh gc thnh ph thi khng chin v nhng nt tnh cch p ca h.
Li bi th:
Khuya khot sng b vng
La hng qun tn c
Lnh my chng vt v
Tm sng mt m th
Mt ngi ku c-ph
Mt anh gi thuc l
Mt ngi nhn sau trc…
– Ch i! Ly ru nh!
Ru nh mt ly thi
Mt ly cho mt
Cho ln hng cuc i
– Ch i! Chu ng u
Ri anh b con ch
Anh lim dim ci u
C b ci chm chm
Mt non nhn nh sao
i mt nhn nh sao
M hng nh tri mn
Ma ang ngt ngo!
Bn tay nh r cy
B ru hn bn chi
Anh m con ngi ta
Anh m gh n mi
C b nm thng tri
Tui anh va ba mi
V anh gi ny u?
Anh mm ci ri ri
Khi anh v xa
Ch dn hng i ng
Chp ming trong hi chn
Ch bun chi khng r
Khuya khot sng b vng
Ting sng rn xa xa
Lnh my chng phanh ngc
Ht nh ln bi ca…
Knh o, cui thu ng 1948
B h
Bi th l tri nghim ca tc gi trn con ng ln B H. Vi ging th chn tht v nhng hnh nh c o tc gi cho ngi c nhng cm xc chn tht cng nh hnh dung c phong cnh ni y.
Li bi th:
Cui nm trn ng i B H
Thng chp ma cam la m vn
Bi si quanh co dng nc chm
Cheo leo cu tm vt sng Thng
Xe nga bnh yn leo dc
Cui nm trn ng i B H
nh i qun sy dng phn lau
Nga dng r bi than tu ho
ng p chia tay khch hi cho
Cui nm trn ng i B H
Rung bc thang cn tr gc r
Rng ni m xa khi tr tru
Ti nn trung du em v u
Nh ai trn ng i B H…
Rng xa Yn Th hm thing nm
n c Phn Xng rt cui nm
Ru tc tng qun c ngha rui
Nga chin bng ng du cn mi
Np bng vn cam ng B H
M Ty, tri huyn lp cng lm
Bia k qun th trn Nh Nam.
ng Trng
y l mt bi th rt hay ca nh th Quang Dng. C bi th l nhng hin thn khc nhau ca con ng. Ci no cng ngha, ci no cng p v c bit gn gi. Hy c v cm nhn nhng v p ca con ng m tc gi vit nh!
Li bi th:
ng y da trng nh c tch
ng vo nhng truyn thu ngy xanh
ng qua bn li ngang ngi ct
bin thu triu dng mn nc lnh
ng y i v qua bng ni
miu m soi lnh xung sng di
lay ng mn sng trn khi sng
thuyn khi ai g mn xa khi
ng y sao khuya m nc mt
trong vi nh ngc, l tre xanh
ging lng cn t trng trn
chim ng xn xao n l cnh
L nhng ng i qua ng trc
m g thao thc ng qua phn
hnh qun trong m ngi m y
bit c con thng ca m hin
L nhng ng trng qua bn lng
hoa nhi thm ng m qun trang
lp ny lp khc ngi sang ht
thuyn li nm phi di nguyt vng
L bc qun i ng khng chin
lng thn trng gii bit bao nhiu
bao nhiu gic ng lng thn ng
g cht nhm canh cht gy theo.
C Qun
y tip tc l mt bi th phong cnh. Phong cnh c tc gi v ra y l khng gian ni vng qu vi nhiu khung cnh khc nhau. l mt bc tranh c hnh nh v m thanh sng ng. Tc gi ngi di nh trng sng, bng cau dp dn di ln gi mt m nh v qu hng. Nh v nhng hnh nh ni qu vi mt tm trng bun, nhung nh.
Li bi th:
Trng sng vn vn i bng cau
Ngi y m gi nh phng no
Gi mt lung linh vng Bc u
Ting h ch nhi rn b ao.
Ngi y nm nm min ly hng
Qu ngi i gt mi tha phng
C nhng chiu chiu trng nh ni
Nh ai chy go gi m sng
Tch mch su vi bo rm ran
Cn trng im m li trng tn
Ngi i qu c n hoe ngn
Tc bc trng chng cnh ho hon
Ng trc quanh quanh su bng l
Trng vng ri rc no no xa
Ng c khng mong ngi tr li
M mi hoa mc vn thm a
t khi ln ri hng vin vng
Dng xanh thong bin cnh h khng
U hin liu trai v qu kh
Chui vn r l m bay vng
Em i, em i m dn vi
Trng v phng y ngng trng ngi
Trng c soi qua vng tc bc
No v c qun nh thng i!
H Nam
y l mt bi th ngha ca nh th Quang Dng. N bc l ln c ci ni nh ca tc gi v H Nam, mt ni nh da dit xen thm cht bun khi tc gi xa ni ny rt lu ri, n mc m nhng cnh vt trong k c nh th gi y c l i thay ht ri! Hy c v cm nhn nhng xc ng trong tm hn ca ng nh!
Li bi th:
Ai bit H Nam gi ra sao?
Xa cch hn qu ng bng cau
m ci qua quai nn mi
Mi nm cn tng bng c du
Ai bit H Nam gi i thay
Bi si gm quanh nc ro ngy
Em nh tm tru chiu ni bic
Gi em chin s u y
Ai nh H Nam my trng xa
Giy ni tham mu ging mi nh
T lnh cng dn n c gi
i ri cn nhc mi qun ta
“Mt hng cau ph pht
Mt hng my xa xi
Trong ma chiu hiu ht
Bun lm H Nam i!”
Vng c thi gian trang nht k
Bng khung y t mt trng ngi
Cha vo chin dch – qun y vng
Qu nh H Ni d nh khi.
11-5-1960
Mt pht thong qua
y l mt bi th hay ca nh th Quang Dng. N c sng tc trong mt hon cnh v khng gian c bit. l khng gian ca mt bn sng Thanh Ha khi ng n thm ngi bn ca mnh. ng c ngi bn y k cho v mt c gio p dy hc trn x v th l nh th lm vo li tnh ca c mc d cha gp c ln no. V chnh ci tm hn lng mn trong Quang Dng lm nn bi th ny. Bi th bc l nn ci ni nim tng t ca nh th i vi c gi y, ci nim tng t y khin cho bi th tht da dit v an cht bun, hy c v cm nhn ci p ca tng vn th nh!
Li bi th:
Cha gp sao nh thng nh nhau?
i phen s mnh cng c cu
Ngi i mang na hn n l
Ti v hoi vng mt i cu
Khi thuc chiu sng hi dng ngi!
Phng no i mt ng xa xi
No ai bit c nim u n
Tng lng nhiu trong nhng mnh i
Ti vit chiu nay chiu tng vng
Lm th mnh li tng ring mnh
Sng tri lung gi dng v hn
Bin bit ngy xanh xa ngy xanh
Thi i bao ln kh nc mt
Hoa n ring gi cht tm t
Ngn di hc ngi thin c
Vn i su ln chng bn b
Chiu y em v thng nh ai?
Ti chc ng i rt di
Tim tm chiu hm ln bng ni
Dc ng m nhng cnh hoa phai
Mt cht linh hn nh
i v chn ni xanh
Mu tm chiu chm chm
Hong hn nghe mt mnh
Gio ng chung ri rc
Tan v nhiu m thanh
Mt cht linh hn nh
i v chn ni xanh.
Th Tng ng Lang
Bi th c tc gi sng tc trong thi k khng chin chng Php. Vo mt dp nh th quen bit v c mt thy lang mi v chi v tip i rt n cn. Chnh v vy, p li s nhit tnh y ca ng lang tc gi vit bi th ny. Bi th th hin ln ci tm hn cao p, trong sng lun hng ti t quc ca ng lang cng nhng ngi thy thuc tn ty v t quc m khng ham giu sang, ph qu.
Li bi th:
Gian kh ng ta ta c i
Vng tm theo khng chin trng k
Trng trong nguyn gi lng cam tho
Son st cng thm d qu chi
Non nc vng t trng
Giu sang u hm ch ng qui
Lnh nh du my lnh nh na
Tin tng ngy mai rng li i.
Trn y l cc bi th hay ca nh th Quang Dng. Hy c v cm nhn ngha v ci p ca nhng vn th nh! N chc chn s mang n cho bn nhiu tri nghim th v!
Theo Baithohay.com
