Nguyn Tri (1380-1442) hiu c Trai l nh th ln nht Vit Nam di thi L, ng thi cng l nh chnh tr lng ly a khi ngha Lam Sn n thng li cui cng. Th Nguyn Tri c phong thi ca mt bc anh hng ch ln li c c v tiu diu t ti ca con ngi vt thot vng danh li. Th ng, c bit l th ch Nm, c nhng cch tn c sc v phong cch ngn ng Vit v ngh thut th ca.
Di y l nhng bi th Nm hay nht ca Nguyn Tri.
TH V NGM
Gc thnh Nam, lu mt gian,
No nc ung, thiu cm n.
Con i trn, dng ai quyn,
B nga gy, thiu k chn.
Ao bi hp hi khn th c,
Nh quen th tha ngi nui vn.
Triu quan chng phi, n chng phi,
Gc thnh Nam, lu mt gian.
Bi th ny c th l lm trong lc Nguyn Tri b giam lng ng Quan theo bi ta ca Nguyn Khc Kim hay l trong lc ng b L Thi T rung b sau khi b giam v b nghi c lin quan vi n Trn Nguyn Hn, tuy c tha v vn gi chc quan, nhng khng c lm vic g. Chng ti (nhm o Duy Anh) on l lm trong trng hp th hai, v trong th c v chn chng lm, khng th l ging th ca mt ngi thanh nin 30 tui cn y trng kh (lc b giam lng ng Quan) mi gp kh khn nht thi. V chng nu l b giam ng Quan th khng th c cu Triu quan chng phi, n chng phi.
MN THUT k 4
ng nh chiu hm dt tay,
Trong th gii pht chim bay.
Non cao non thp my thuc,
Cy cng cy mm gi hay.
Nc my trm thu cn vy,
Nguyt bao nhiu kip nhn nay.
Ngoi chng mi chn u thng ht,
Bui mt lng ngi cc him thay.
THUT HNG bi 6
Cnh c non qu nht chc mng,
Chim bao ng n trong.
Ch tin nc ghn bu in nguyt,
Mai rng hoa eo bng cch song.
Gi nht a qua trc ,
My tun ph rp th phng.
Thc nm ngh ngi cn mng tng,
L cha ai qut ca thng.
THUT HNG bi 24
Cng danh c hp v nhn
Lnh d u chi th ngh khen
Ao cn vt bo cy mung
a thanh pht c ng sen
Kho thu phong nguyt y qua nc
Thuyn ch yn h nng vy then
Bui c mt lng trung ln hiu
Mi chng khuyt, nhum chng en.
TC S bi 4
Giu tha tha hai khm trc,
Ging thp thp mt ni hng.
Vn chim kt bn non nc qunh,
Cm sch cng nhau ngy thng trng.
Hi c p chn i ng nh,
o b quen ct vn xunh xong.
Bn dn nghip c cao cng thp,
u ht lm ti thnh thng hong.
BO KNH CNH GII bi 28
Nghn dm xem my nh qu,
Chng ch ci n gng xin v.
Mt bu phong nguyt nhn t ti,
Hai ch cng danh bing v v.
Dn sui nc y ci trc,
Quy trng ti nng thng h.
ngoi chng th du hn thit,
Chng qun ai khen chng qun ch.
BO KNH CNH GII bi 31
Chn mm ngi bc dm my xanh,
Qu c tm v cnh c thanh.
Hng cch gc vn thu lnh lnh,
Thuyn k bi tuyt nguyt chnh chnh.
n t l y yu dng cha,
Li thc v ni lu bi danh.
Bui c mt nim trung hiu c,
Chng nm thc dy no ba canh.
BO KNH CNH GII bi 41
i ln my ng phn hoa,
Du ngt ta vui o ta.
Ngm xem mai hay tuyt n,
Say thng nguyt l thu qua.
Ba thn hng ho nh n cha,
Mt na thi th di nghip nh.
Thy b triu quan ngi vt,
Trong dng phng c phong ba.
BO KNH CNH GII bi 52
Chp ht bao nhiu s th ?
Ai ai bit c hay cha?
Kim ngn y ca ngi cng mun,
Tu sc l ni nghip h cha.
Th s trai yu thip mn,
Nhn tnh gi nh chng xa.
Chng say chng m l qun t,
Ngi him lng thay! Hy s ng.
TIC CNH bi 6
Ba by mi no, lung nhc thn,
c thua bit s vn vn.
Ch ci hin trc rng di,
Cm uc chi m bi tic xun.
TIC CNH bi 7
Tic xun cm uc mng chi m,
Nhng l xun qua tui tc thm.
Chng thy ngoi hin t liu r,
Mt phen liu r mt phen mm.
BA TIU
T bn hi xun tt li thm,
y bung l, mu thu m.
Tnh th mt bc phong cn kn,
Gi ni u, gng m xem..
