Thơ Hai-kư của Ba-sô – Matsuo Bashō

0
Thơ Hai-kư của Ba-sô – Matsuo Bashō
1.
t khch mi ma sng.
V thm qu ngonh li
-[1] l c hng

2.
Chim quyn ht
Kinh
m nh Kinh [2]

3.
L tro nng hi
tan trn tay tc m
ln sng thu[3].

4.
Ting vn h no n
hay ting tr b b ri[4] than khc?
gi ma thu ti t.

5.
Ma ng ging y tri
ch kh con thm c
c mt chic o ti.

6.
T bn phng tri xa
cnh hoa o l t
gn sng h Bi-oa[5].

7.
Vng lng u trm
thm su vo
ting ve ngm[6].

8.
Nm bnh gia cuc lng du
mng hn cn phiu bt
nhng cnh ng hoang vu[7].

[1] Qu Ba-s Mi-, ng ln - (T-ki- ngy nay) c mi nm mi v thm li qu. Nhng i ri li thy nh -, thy - thn thit nh qu hng mnh.
[2] Ba-s Kinh (Ki--t) thi tr (1666 1672), ri chuyn n -. Hai mi nm sau ng tr li Ki--t, nghe ting chim quyn ht m vit nn bi th ny.
[3] Ba-s v qu, m mt. Ngi anh a cho ng di vt cn li ca m l mt m tc bc.
[4] Ngy xa, ngi nng dn Nht Bn rt ngho, vo nhng nm i km, c khi ngi ta phi b con vo rng v khng nui ni.
[5] H Bi-oa (T B h): h ln nht Nht Bn, trng ging nh hnh cy n t b, rt p, nm trung tm tnh Si-ga, gn qu ca Ba-s.
[6] Bi th c lin tng k l th hin s tng giao mu nhim gia cm gic, m thanh v vt th.
[7] y l bi th Ba-s lm trc khi mt.

So vi cc th loi th khc trn th gi, th hai-c c s t vo loi t nht, ch c 17 m tit (hoc hn mt cht), c ngt ra lm 3 on theo th t thng l 5 7 5 m (ch c 7, 8 ch Nht). Mi bi th hai-c u c mt t th nht nh, thng ch nghi li mt phong cnh vi vi s vt c th, trong mt thi im nht nh t khi gi ln mt xc cm, mt suy t no . Thi im trong th c xc nh theo ma qua quy tc s dng qu ng (t ch ma). Th hai-c thm m tinh thn Thin tng v tinh thn vn ho phng ng ni chung. Hai-c thng th hin con ngi v vn vt nm trong mi quan h khng kht vi mt ci nhn nht th ho. Nhng hin tng ca t nhin nh m thanh, mu sc, nh sng, mi hng,… u c s tng giao v chuyn ho ln nhau, trong mt quy lut ln lao v b n ca t nhin. Cm thc thm m ca hai-c c nhng nt rt ring, rt cao v rt tinh t: cao ci Vng lng, n so, U huyn, Mm mi, Nh nhng,… V ngn ng, hai-c khng dng nhiu tnh t v trng t c th ho s vt. Nh mt bc tranh thu mc, hai-c thng ch dng nhng nt chm ph, ch gi ch khng t, cha rt nhiu khong trng cho tr tng tng ca ngi c. Cng vi ngh thut vn cnh, hoa o, tr o, hi ho, tiu thuyt,… th hai-c l mt ng gp ln ca Nht Bn vo kho tng vn ho nhn loi.

Xem thêm:  Khi con là cô giáo - Nguyễn Quang Huỳnh