Tuổi thơ của tôi luôn gắn liền với những trò chơi dân gian và những bài đồng dao thật vui tai, dễ nghe dễ thuộc. Những câu đồng dao như “Chi chi chành chành, cái đanh thổi lửa…” hay “Kéo cưa kéo kít, làm ít ăn nhiều…” thì đứa trẻ thôn quê nào như tôi cũng đều nằm lòng. Xã hội hiện đại trẻ em có nhiều đồ chơi hơn, có nhiều phim hoạt hình hay, có internet chơi game, đọc truyện… thì những trò chơi dân gian hay những bài đồng dao dần mai một. Nhưng với vần điệu trong sáng, đơn giản, dễ thuộc thì những bài đồng dao được giới thiệu sau đây sẽ là lựa chọn tốt nhất mà cha mẹ có thể dạy cho con. Vừa giúp con học lại vừa giúp con chơi.
Kéo cưa
Phiên bản Miền Nam:
Kéo cưa kéo kít
Làm ít ăn nhiều
Đụng đâu ngủ đó
Nỡ lấy mất cưa
Lấy gì mà kéo.
Phiên bản Miền Bắc:
Kéo cưa lừa xẻ
Ông thợ nào khỏe
Về ăn cơm vua
Ông thợ nào thua
Về bú tí mẹ.
Bú tí mẹ không ngon
Bú tí con lợn xề
Dung dăng dung dẻ
Dung dăng dung dẻ
Dắt trẻ đi chơi
Đến ngõ nhà trời
Lạy cậu lạy mợ
Cho chó về quê
Cho dê đi học
Cho cóc ở nhà
Cho gà bới bếp
Xì xà xì xụp
Ngồi thụp xuống đây
Rồng rắn lên mây
Rồng rắn lên mây
Có cây xúc sắc
Có quả đồng hồ
Hỏi thăm thầy thuốc
Có nhà hay không?
Chi chi chành chành
Chi chi chành chành
Cái đanh thổi lửa
Con ngựa chết trương
Tam vương ngũ đế
Cấp kế đi tìm
Con chim ập lại
Ù à ù ập
Nu na nu nống
Phiên bản 1:
Nu na nu nống
Đánh trống phất cờ
Mở cuộc thi đua
Chân ai sạch sẽ
Gót đỏ hồng hào
Không bẩn tí nào
Được vào đánh trống
Phiên bản 2:
Nu na nu nống
Cái cống nằm trong
Con ong nằm ngoài
Củ khoai chấm mật
Bụt ngồi bụt khóc
Con cóc nhả ra
Con gà ú ụ
Nhà mụ thổi xôi
Nhà tôi nấu chè
Tay xòe chân rụt
Tập tầm vông
Tập tầm vông
Tay không tay có
Tập tầm vó
Tay có tay không
Tay nào có
Tay nào không?
Ô ăn quan
Hàng trầu hàng cau
Là hàng con gái
Hàng bánh hàng trái
Là hàng bà già
Hàng hương hàng hoa
Là hàng cúng Phật.
Thả đỉa ba ba
Thả đỉa ba ba
Chớ bắt đàn bà
Phải tội đàn ông
Cơm trắng như bông
Gạo tiền như nước
Đổ mắm đổ muối
Đổ chuối, hạt tiêu
Đổ niêu nước chè
Đổ phải nhà nào
Nhà ấy phải chịu
Một trăm quan tiền
Thiên niên củ khoẳm.
Con vỏi con voi
Con vỏi con voi
Cái vòi đi trước
Hai chân trước đi trước
Hai chân sau đi sau
Còn cái đuôi đi sau rốt
Tôi xin kể nốt
Cái chuyện con voi.
Cái bống là cái bống bang
Cái bống là cái bống bang
Khéo sảy khéo sàng cho mẹ mẹ bống nấu cơm
Mẹ bống đi chợ đường trơn
Bống ra gánh đỡ chạy cơn mưa rào
Trồng đậu trồng cà
Trồng đậu trồng cà
Hoe hoe hoa khế
Khế ngọt khế chua
Cột đình cột chùa
Hay tay ôm cột
Cây cam cây quýt
Cây mít cây hồng
Cành đa cành nhãn
Có chân thì rụt.
Bồ các là bác chim ri
Bồ các là bác chim ri
Chim ri là dì sáo sậu
Sáo sậu là cậu sáo đen
Sáo đen là em tu hú
Tu hú là chú bồ các
Bồ các là bác chim ri…
Hạt mưa hạt móc
Tôi ở trên trời
Tôi rơi xuống đất
Tưởng rằng tôi mất
Chẳng hóa tôi không
Tôi chảy ra sông
Nuôi loài tôm cá
Qua các làng xã
Theo máng theo mương
Cho người trồng trọt
Thóc vàng chặt cót
Cơm trắng đầy nồi
Vậy chớ khinh tôi
Hạt mưa hạt móc.
Đi cầu đi quán
Đi cầu đi quán
Đi bán lợn con
Đi mua cái xoong
Đem về đun nấu
Mua quả dưa hấu
Về biếu ông bà
Mua một đàn gà
Về cho ăn thóc
Mua lược chải tóc
Mua cặp gài đầu
Đi mau về mau
Kẻo trời sắp tối
Thằng Cuội
Thằng Cuội ngồi gốc cây đa
Để trâu ăn lúa gọi cha ời ời
Cha còn cắt cỏ trên đồi
Mẹ còn cưỡi ngựa đi mời quan viên
Đồng dao là những sáng tác dân gian được truyền miệng qua nhiều đời, nhiều thế hệ nên có nhiều dị bản. Đồng dao gồm nhiều thể loại như: các bài hát, câu hát trẻ em, lời hát trong trò chơi, lời hát ru em… Nhưng chủ yếu là các bài đồng dao gắn liền với những trò chơi dân gian cho trẻ. Các bậc phụ huynh có thể tham khảo thêm và cùng các con vừa ngân nga hát đồng dao vừa chơi trò chơi dân gian như: Ô ăn quan, Kéo cưa, Nu na nu nống, Chi chi chành chành, Rồng rắn lên mây… chắc chắn là các con sẽ rất thích thú đấy.
Theo Baithohay.com
