Guillaume Apollinaire (1980-1918) tên thật là Wilhelm Albert Vladimir Popowski de La Selvade Apollinaris de Wąż-Kostrowitcky. Ông sinh ngày 26/8/1980 tại Rome, mất ngày 9/11/1918 tại Paris, là nhà thơ lớn nhất của Pháp trong những thập kỷ đầu tiên của thế kỷ XX, tác giả của Pont Mirabeau. Ông sở hữu một kho tàng thơ đặc sắc được người đời ca ngợi và đánh giá cao. Nhiều thi phẩm của ông vang danh khắp thế giới. Nào! Ngay bây giờ mình cùng nhau chiêm ngưỡng những thi phẩm của ông nhé!
Nội dung bài viết
- 1 Anh nghĩ đến em Je pense à toi
- 2 Bài hát của người không được yêu
- 3 Bài thơ tặng Linda Les dicts d’amour à Linda
- 4 Bóng Ombre
- 5 Bưu ảnh Carte postale
- 6 Cá chép La carpe
- 7 Cầu Mirabeau Le pont Mirabeau
- 8 Chim câu La colombe
- 9 Clôtinđơ Clotilde
- 10 Con bạch tuộc Le poulpe
- 11 Con bò
- 12 Con công
- 13 Con cú Le hibou
- 14 Con mèo Le chat
- 15 Con sâu La chenille
- 16 Con tôm L’écrevisse
- 17 Cô di-gan La tzigane
Anh nghĩ đến em Je pense à toi
Je pense à toi mon Lou ton cœur est ma caserne
Mes sens sont tes chevaux ton souvenir est ma luzerne
Le ciel est plein ce soir de sabres d’éperons
Les canonniers s’en vont dans l’ombre lourds et prompts
Mais près de toi je vois sans cesse ton image
Ta bouche est la blessure ardente du courage
Nos fanfares éclatent dans la nuit comme ta voix
Quand je suis à cheval tu trottes près de moi
Nos 75 sont gracieux comme ton corps
Et tes cheveux sont fauves comme le feu d’un obus
qui éclate au nord
Je t’aime tes mains et mes souvenirs
Font sonner à toute heure une heureuse fanfare
Des soleils tour à tour se prennent à hennir
Nous sommes les bat-flanc sur qui ruent les étoiles
Dịch
Anh nghĩ đến em Lou ơi tim em là trại lính của anh
Các giác quan của anh là bầy ngựa của em kỷ niệm em là ngọn cỏ linh lăng của anh
Bầu trời chiều nay đầy kiếm và đinh thúc ngựa
Các pháo thủ ra đi trong bóng râm nặng nề và vội vã
Nhưng anh không ngừng trông thấy hình em bên mình
Miệng em là vết thương nóng rực của lòng dũng cảm
Hiệu kèn vỡ trong đêm như thể giọng em
Khi anh trên lưng ngựa em nước kiệu kề bên
Những khẩu 75 duyên dáng như thân thể em
Tóc em vàng hung như lửa đạn nổ
ngoài phương Bắc
Anh yêu em hai bàn tay em và kỷ niệm của anh
Lúc nào cũng gióng lên một điệu kèn hạnh phúc
Những vầng mặt trời lần lượt cất tiếng hý vang
Chúng mình là những ván ngăn chuồng mà bầy sao xô phải
Bài hát của người không được yêu
À Paul Léautaud
Et je chantais cette romance
En 1903 sans savoir
Que mon amour à la semblance
Du beau Phénix s’il meurt un soir
Le matin voit sa renaissance.
Un soir de demi-brume à Londres
Un voyou qui ressemblait à
Mon amour vint à ma rencontre
Et le regard qu’il me jeta
Me fit baisser les yeux de honte
Je suivis ce mauvais garçon
Qui sifflotait mains dans les poches
Nous semblions entre les maisons
Onde ouverte de la Mer Rouge
Lui les Hébreux moi Pharaon
Oue tombent ces vagues de briques
Si tu ne fus pas bien aimée
Je suis le souverain d’Égypte
Sa soeur-épouse son armée
Si tu n’es pas l’amour unique
Au tournant d’une rue brûlant
De tous les feux de ses façades
Plaies du brouillard sanguinolent
Où se lamentaient les façades
Une femme lui ressemblant
C’était son regard d’inhumaine
La cicatrice à son cou nu
Sortit saoule d’une taverne
Au moment où je reconnus
La fausseté de l’amour même
Lorsqu’il fut de retour enfin
Dans sa patrie le sage Ulysse
Son vieux chien de lui se souvint
Près d’un tapis de haute lisse
Sa femme attendait qu’il revînt
L’époux royal de Sacontale
Las de vaincre se réjouit
Quand il la retrouva plus pâle
D’attente et d’amour yeux pâlis
Caressant sa gazelle mâle
J’ai pensé à ces rois heureux
Lorsque le faux amour et celle
Dont je suis encore amoureux
Heurtant leurs ombres infidèles
Me rendirent si malheureux
Regrets sur quoi l’enfer se fonde
Qu’un ciel d’oubli s’ouvre à mes voeux
Pour son baiser les rois du monde
Seraient morts les pauvres fameux
Pour elle eussent vendu leur ombre
J’ai hiverné dans mon passé
Revienne le soleil de Pâques
Pour chauffer un coeur plus glacé
Que les quarante de Sébaste
Moins que ma vie martyrisés
Mon beau navire ô ma mémoire
Avons-nous assez navigué
Dans une onde mauvaise à boire
Avons-nous assez divagué
De la belle aube au triste soir
Adieu faux amour confondu
Avec la femme qui s’éloigne
Avec celle que j’ai perdue
L’année dernière en Allemagne
Et que je ne reverrai plus
Voie lactée ô soeur lumineuse
Des blancs ruisseaux de Chanaan
Et des corps blancs des amoureuses
Nageurs morts suivrons-nous d’ahan
Ton cours vers d’autres nébuleuses
Je me souviens d’une autre année
C’était l’aube d’un jour d’avril
J’ai chanté ma joie bien-aimée
Chanté l’amour à voix virile
Au moment d’amour de l’année
Dịch
Gửi Paul Léautaud
Và tôi hát bản tình ca này
Vào năm 1903 mà không hay
Rằng tình tôi giống như chim phượng
Chết một chiều để sớm mai hồi sinh
Một chiều Luân Đôn hơi mù sương
Một tên vô lại giống người tôi thương
Đến gặp tôi và ánh mắt hắn
Nhìn tôi làm tôi xấu hổ cúi gằm
Tôi đi theo gã trai đểu ấy
Hắn huýt sáo hai tay đút túi
Hai người như ở giữa những ngôi nhà
Giống như nước Hồng Hải rẽ ra
Tôi vua Ai Cập hắn dân Do Thái
Sóng ngói kia hãy đổ xuống đi
Nếu em đã không được yêu mê
Tôi là chúa tể xứ Ai Cập
Là em gái kiêm vợ vua quân đội của vua
Nếu em không phải mối tình duy nhất
Đến chỗ ngoặt một con phố cháy
Rực lên đèn đóm các mặt nhà
Những vết thương của sương đỏ máu
Ở đó than van các mặt nhà
Một người đàn bà giống em bước ra
Đúng ánh mắt vô tình của em
Đúng vết sẹo trên chiếc cổ trần
Say khướt bước ra từ quán rượu
Vào lúc mà tôi chợt nhận chân
Sự giả dối của ngay tình ái
Chuyện ngày xưa người hiền Ulysse
Cuối cùng khi trở lại quê hương
Con chó già còn nhớ đến ông
Bên một tấm thảm dệt tinh xảo
Vợ ông ngồi đó ngóng trông chồng
Ngày ấy chàng phu quân vương giả
Chán chường chiến thắng bỗng hân hoan
Khi gặp lại nàng xanh xao quá
Cì chờ mong tái nhợt vì tình
Tay ve vuốt con linh dương đực
Tôi nghĩ đến các ông vua hạnh phúc
Khi tình yêu giả dối và nàng
Người mà tôi vẫn còn mê đắm
Vấp phải bóng không thủy chung của họ
làm cho tôi bất hạnh quá chừng
Những nuối tiếc là móng nền địa ngục
Một trời quên lãng xin mở cho tôi
Vì cái hôn nàng vua chúa trên đời
Sẽ chết hết những uy danh tội nghiệp
Vì nàng bán hết bóng mình thôi
Tôi đã ngủ đông trong quá khứ mình
Để mặt trời Phục Sinh mau trở lại
Để sưởi ấm con tim tê tái
Còn hơn 40 kẻ tuẫn mình
Đời tôi chịu nhục hình gấp bội
Can tàu đẹp của ta ôi ký ức
Phải chăng mình chạy đủ quá rồi
Trong làn nước uống vào phát lợm
Phải chăng mình lang thang đủ rồi
Từ sớm tươi đẹp đến chiều buồn bã
Xin vĩnh biệt tình yêu giả dối
Đã nhập vào người đàn bà dần xa
Nhập vào nàng mà ta mất
Ở bên nước Đức năm vừa qua
Và ta sẽ không còn gặp lại
Ôi ngân hà người chị rực sáng
Của những dòng suối trắng Chanaan
Của thân thể những gái si tình
Những người chết đang bơi chúng mình hãy theo nhau gắng sức
Dòng chảy nàng tới các tinh vân…
Bài thơ tặng Linda Les dicts d’amour à Linda
Votre nom très païen, un peu prétentieux,
Parce que c’est le vôtre en est délicieux ;
Il veut dire “jolie” en espagnol, et comme
Vous l’êtes, on dit vrai chaque fois qu’on vous nomme.
Ce nom devient mélancolique en allemand,
Aux brises d’Avril, il bruisse doucement,
C’est le tilleul lyrique, un arbre de légende,
D’où, chaque nuit, des lutins fous sortent en bande.
Enfin, ce rare nom qui dit votre beauté,
Ce fut le nom d’une antique cité
Qui florissait jadis parmi les roses belles
Dans Rhodes, l’île où roucoulent les colombelles.
Dịch
Cái tên nghe rất tôn giáo của em
Hơi kiêu kì – và đó là bản chất
Cái tên em bí ẩn không giấu được
Tiếng Tây Ban Nha có nghĩa là “xinh”.
Còn tiếng Đức có nghĩa là “dịu hiền”
Như tháng Tư giữa trời đêm trong gió
Cây gia thần tiên hát ca, nghiêng ngả
Trong tiếng xạc xào hương toả mùi đêm.
Tên của em đẹp hơn mọi cái tên!
Thời Hy Lạp cổ, đó là “thành phố”
Rất phồn thịnh, như thiên đàng, một thuở
Giữa những hoa hồng trên đảo Rhodes hát lên.
Bóng Ombre
Vous voilà la nouveau près de moi
Souvenirs de mes compagnons morts à la guerre
L’olive du temps
Souvenirs qui n’en faites plus qu’un
Comme cents fourrures ne font qu’un manteau
Comme ces milliers de blessures ne font qu’un article
De journal
Apparence impalpable et sombre qui avez pris
La forme changeante de mon ombre
Un indien à l’affût pendant l’éternité
Ombre vous rampez près de moi
Mais vous ne m’entendez plus
Vous ne connaîtrez plus les divins poèmes que je chante
Tandis que moi je vous entends je vous vois encore
Destinées
Ombre multiple que le soleil vous garde
Vous qui m’aimez assez pour ne jamais me quitter
Et qui dansez au soleil sans faire de poussière
Ombre encre du soleil
Écriture de ma lumière
Caisson de regrets
Un dieu qui s’humilie
Dịch
Người đấy ư lại lần nữa đến bên ta
Ôi kỷ niệm về những đồng đội ta chết trận
Trái ôliu xanh của thời gian
Nhiều kỷ niệm chỉ còn thành một
Như trăm bộ lông chỉ làm được một áo choàng
Như nghìn vết thương chỉ làm nên một bài báo
Vẻ hình hài khó nhận và tối tăm chính là người đã
Lấy dáng hình thay đổi của bóng ta
Một người Anh điêng rình đợi muôn đời
Là bóng ngươi đang trườn ở bên ta đó
Song người không còn nghe ta nói nữa
Cũng chẳng biết những vần thơ huyền diệu ta ca
Trong khi ta vẫn nghe thấy người và nhìn thấy
Số phận ơi
Bóng muôn hình nhờ mặt trời mà có
Người đủ yêu ta để chẳng rời ta
Và nhảy múa dưới mặt trời mà không làm tung bụi
Bóng màu mực của mặt trời
Dòng viết ánh sáng của ta
Xe chở đạn những điều tiếc nuối
Một vị thần đang tự hạ mình
Bưu ảnh Carte postale
Je t’écris de dessous la tente
Tandis que meurt ce jour d’été
Où floraison éblouissante
Dans le ciel à peine bleuté
Une canonnade éclatante
Se fane avant d’avoir été
Dịch
Anh viết cho em dưới mái tăng
Khi ngày hè chợt tắt
Loé sáng như hoa nở rộ
Trên bầu trời mới chợt chớm màu xanh
Loạt đại bác vang rền
Đã úa héo trước khi nổ được
Cá chép La carpe
Dans vos viviers, dans vos étangs,
Carpes, que vous vivez longtemps!
Est-ce que la mort vous oublie,
Poissons de la mélancolie.
Cầu Mirabeau Le pont Mirabeau
Sous le pont Mirabeau coule la Seine
Et nos amours
Faut-il qu’il m’en souvienne
La joie venait toujours après la peine
Vienne la nuit sonne l’heure
Les jours s’en vont je demeure
Les mains dans les mains restons face à face
Tandis que sous
Le pont de nos bras passe
Des éternels regards l’onde si lasse
Vienne la nuit sonne l’heure
Les jours s’en vont je demeure
L’amour s’en va comme cette eau courante
L’amour s’en va
Comme la vie est lente
Et comme l’Espérance est violente
Vienne la nuit sonne l’heure
Les jours s’en vont je demeure
Passent les jours et passent les semaines
Ni temps passé
Ni les amours reviennent
Sous le pont Mirabeau coule la Seine
Vienne la nuit sonne l’heure
Les jours s’en vont je demeure.
Dịch
Dưới cầu Mirabeau êm đềm trôi dòng Seine
Trôi cả tình yêu của anh và em
Không biết anh có còn nên nhớ
Niềm vui sẽ đến theo sau nỗi ưu phiền
Giờ cứ điểm, đêm cứ đến gần
Tháng ngày trôi, đây vẫn còn anh
Mặt đối mặt và tay trong tay nhau
Vòng tay ta như cầu
Dưới cầu dòng nước chảy
Ánh mắt rã rời vì li biệt dài lâu
Giờ cứ điểm, đêm cứ đến gần
Tháng ngày trôi, đây vẫn còn anh
Tình ra đi như dòng nước trôi nhanh
Tình yêu của em và anh
Cuộc đời ơi, sao mà chậm rãi
Hy vọng sao mà dữ dội cuồng điên
Giờ cứ điểm, đêm cứ đến gần
Tháng ngày trôi, đây vẫn còn anh
Vẫn trôi đều ngày tuần, tháng năm
Quá khứ và tình yêu quay trở lại không còn
Chỉ một điều không bao giờ thay đổi
Dưới cầu Mirabeau êm đềm trôi dòng Seine
Giờ cứ điểm, đêm cứ đến gần
Tháng ngày trôi, đây vẫn còn anh
Chim câu La colombe
Colombe, l’amour et l’esprit
Qui engendrâtes Jésus-Christ,
Comme vous j’aime une Marie.
Qu’avec elle je me marie.
Dịch
Hỡi chim câu, tình yêu và thần linh các vị
Từng sinh thành nên Chúa Kitô
Như các vị tôi cũng yêu một Mari
Và cùng nàng kết duyên chồng vợ
Clôtinđơ Clotilde
L’anémone et l’ancolie
ont poussé dans le jardin
où dort la mélancolie
entre l’amour et le dédain
Il y vient aussi nos ombres
que la nuit dissipera
le soleil qui les rends sombre
avec elles disparaîtra
les déités des eaux vives
laisent couler leur longs cheveux
passe il faut que tu poursuive
cette belle ombre que tu veux
Dịch
Cỏ bồ câu và chân ngỗng
Đều đã mọc trong vườn
Nơi đang ngủ nỗi buồn
Giữa yêu và khinh thị
Cũng nơi đây bóng chúng mình tìm đến
Sau lại nhoè tan trong màn đêm
Mặt trời tô cho bóng thẫm
Rồi cùng bóng biến biệt tăm
Các thần của những dòng nước cuộn
Để suối tóc trôi xuôi
Qua đi thôi anh cần đeo đuổi
Cái bóng diễm kiều mà mình hằng ao ước đấy thôi
Con bạch tuộc Le poulpe
Jetant son encre vers les cieux,
Suçant le sang de ce qu’il aime
Et le trouvant délicieux,
Ce monstre inhumain, c’est moi-même
Dịch
Tung mực lên các tầng trời
Hút máu những vật yêu thích
Và thấy ngon lành tuyệt vời
Quái vật bất nhân ấy chính là tôi
Con bò
Ce chérubin dit la louange
Du paradis, où, près des anges,
Nous revivrons, mes chers amis,
Quand le bon Dieu l’aura permis.
Dịch
Các bạn ơi thiên sứ này nói lên lời ca ngơi
Chốn thiên đường nơi mà cạnh các thiên thần
Chúng mình đây sẽ sống lại
Khi nào được Chúa lòng lành cho phép đi lên
Con công
En faisant la roue, cet oiseau,
Dont le pennage traîne à terre,
Apparaît encore plus beau,
Mais se découvre le derrière.
Dịch
Thường đuôi công kéo lê thê
Đến khi công múa
Đuôi xoè đẹp sao
Nhưng mà lại hở đàng sau
Con cú Le hibou
Mon pauvre coeur est un hibou
Qu’on cloue, qu’on décloue, qu’on recloue.
De sang, d’ardeur, il est à bout.
Tous ceux qui m’aiment, je les loue.
Dịch
Tim tôi là con cú hôi
Người đâm người rút để rồi lại đâm
Rời nhiệt huyết rã nhiệt tâm
Ai yêu tôi cũng xin thầm ngợi khen
Con mèo Le chat
Je souhaite dans ma maison:
Une femme ayant sa raison,
Un chat passant parmi les livres,
Des amis en toute saison
Sans lesquels je ne peux pas vivre
Dịch
Nhà ta ta ước không nhiều
Có được bà vợ biết điều như ai
Chú mèo trèo giá sách hay
Quanh năm có bạn vui vầy bên nhau
Không thì chẳng sống nổi đâu
Con sâu La chenille
Le travail mène à la richesse.
Pauvres poètes, travaillons!
La chenille en peinant sans cesse
Devient le riche papillon.
Dịch
Hay làm thì mới nên giàu
Hỡi nhà thơ khổ hãy lao động nhiều
Sâu kia vất vả bao nhiêu
Mới thành bướm đẹp mỹ miều lượn bay
Con tôm L’écrevisse
Incertitude, ô mes délices
Vous et moi nous nous en allons
Comme s’en vont les écrevisses,
À reculons, à reculons.
Dịch
Lưỡng lự, ôi thú vui
Ngươi cùng ta cất bước
Như con tôm búng nước
Đi giật lùi, giật lùi
Cô di-gan La tzigane
La tzigane savait d’avance
Nos deux vies barrées par les nuits
Nous lui dîmes adieu et puis
De ce puits sortit l’Espérance
L’amour lourd comme un ours privé
Dansa debout quand nous voulûmes
Et l’oiseau bleu perdit ses plumes
Et les mendiants leurs Ave
On sait très bien que l’on se damne
Mais l’espoir d’aimer en chemin
Nous fait penser main dans la main
À ce qu’a prédit la tzigane
Dịch
Cô di-gan đã biết trước
Hai cuộc đời đêm tối sẽ ngăn đôi
Chúng tôi chào vĩnh biệt nàng rồi
Từ giếng thẳm ấy toát lên Niềm khát vọng
Tình yêu nặng nề như bác gấu nuôi chồng
Khi ta muốn nó liền đứng múa
Con chim xanh trụi hết cả lông
Những người ăn xin mất câu Ave lạy Chúa
Biết rõ rồi tất cả chỉ dây oan
Nhưng hy vọng được yêu đường rong ruổi
Làm cho chúng tôi tay cầm tay nghĩ tới
Điều tiên đoán đó của cô di-gan
Guillaume Apollinaire là một nhà thơ nổi tiếng nước Pháp. Ông sở hữu một kho tàng thơ đặc sắc để lại dấu ấn đặc biệt trong lòng độc giả. Qua những thi phẩm của ông ta thêm phần ngưỡng mộ khả năng sáng tác của ông. Hãy đón xem bài viết này và cảm nhận ngòi bút của ông nhé!
Theo Baithohay.com
